تابش لیزر اثرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی متعددی دارد، از جمله اثرات ضد التهابی، تعدیل درد و بهبود سریع بافت ها. این تأثیرات لیزر درمانی را به گزینه ای مطمئن و موثر برای متخصصین درد تبدیل کرده است و امروزه فیزیوتراپی کمر با لیزر یک تکنیک کاملا رایج است.
شرایط مختلف درد مزمن توسط محققان مورد بررسی قرار گرفته و یک یافته رایج در این تحقیقات این است که به مرور زمان درد های مزمن، از جمله درد کمر باعث تغییر شکل، حجم و چگالی ماده خاکستری در مناطق بحرانی مغز می شود که ممکن است غیرقابل برگشت باشد. فرضیه موجود در این زمینه این است که این اتفاق ممکن است به دلیل مسمومیت با تحریک و فرآیندهای التهابی باشد که در نهایت منجر به تخریب عصبی می شود . از این جهت فیزیوتراپی کمر با لیزر می تواند نقش موثری در درمان دردهای مزمن این ناحیه و حفظ سلامت مغز ایفا کند.
کمر درد مزمن چیست؟
کمردرد در بسیاری از نقاط جهان از جمله کشور ما، همچنان یک اپیدمی است. اکثریت قریب به اتفاق کمر دردهای حاد در نتیجه آسیب هایی مانند پیچ خوردگی یا کشیدگی است، در حالی که علت دردهای مزمن کمر معمولا چند عاملی است. کمر درد مزمن دردی است که بیش از 3 ماه فرد را گرفتار می کند.
دلایل دقیق ابتلا به کمردرد مزمن همچنان نامعلوم است. مطالعات علمی اخیر تعدادی از واسطه های شیمیایی را به عنوان عوامل ایجاد کمردرد مزمن شناسایی کرده است. این موارد عبارتند از:
• سوماتواستاتین
• سیتوکین های پیش التهابی مانند اینترلوکین (IL)-1, IL-6, IL-10 و فاکتور نکروز تومور (TNF) – آلفا
• پروستاگلاندین E2 (PGE2)
• اکسید نیتریک
بیماران مبتلا به کمردرد مزمن همچنین ممکن است دارای مشکلات عاطفی مانند افسردگی نیز باشند. مطالعات نشان داده است که 62٪ از بیماران تحت درمان کمردرد در کلینیک های درد از نوعی افسردگی رنج می برند.
فیزیوتراپی کمر با لیزر – اثرات بیوشیمیایی
برخی اثرات بیوشیمیایی وجود دارد که با لیزر درمانی کمر یا فیزیوتراپی کمر با لیزر مشاهده شده است . بیشتر این موارد به تأثیرات مستقیم فیزیوتراپی کمر با لیزر روی کمردرد مزمن مربوط می شود. سه مورد از رایج ترین عوارض بیمارانی که از کمردرد مزمن رنج می برند، التهاب، درد و ورم است. سلول ها و بافت های آسیب دیده آنزیم هایی تولید می کنند که دریافت فوتون ها را با نسبت به سلول ها و بافت های سالم آسان تر می کند. تصور می شود گیرنده های اصلی که توسط نور فعال می شوند، فلاوین، سیتوکروم و پورفورین هستند.
این گیرنده ها در میتوکندری قرار دارند و می توانند انرژی نور را به انرژی الکتروشیمیایی تبدیل کنند. نشان داده شده است که کروموفورها به شکل پورفیرین نقش مهمی در این فرایند دارند. مقدار کمی اکسیژن یکپارچه در بافتهای تحت تابش نور لیزر تجمع می یابد . اکسیژن یکپارچه بر تشکیل آدنوزین-5’-تری فسفات (ATP) در میتوکندری تأثیر می گذارد.
تحقیقات انجام شده در زمینه لیزر و نور درمانی ثابت کرده است که نور قرمز و نزدیک به مادون قرمز با ترکیبی از این پاسخ ها درد کمر را کاهش می دهد. نتیجه اینکه، تحقیقات ثابت کرده اند که فیزیوتراپی کمر با لیزر از طریق ایجاد پاسخ های مطلوب شیمیایی در سلول، باعث کاهش درد مزمن کمر می شود.
فیزیوتراپی کمر با لیزر – پاسخ عصبی
چندین واکنش عصبی به لیزر درمانی کمر وجود دارد که می تواند بر بهبودی مغز تأثیر گذار بوده یا از آتروفی آن و همچنین چندین اثر فیزیولوژیک که پیشتر به آنها اشاره شد جلوگیری کند. اثرات تابش لیزر بر تولید ATP در سلولهای طبیعی عصب انسانی (NHNP) مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق 24 کشت بافت با لیزر تحت درمان قرار گرفت و سطح ATP ده دقیقه پس از فیزیوتراپی کمر با لیزر تعیین شد. مقدار ATP در سلول های تحت درمان به طور قابل توجهی بالاتر از گروه غیر تحت درمان بود. استفاده از لیزر در سلولهای NHNP به طور قابل توجهی تولید ATP را افزایش می دهد. به این ترتیب، این تحقیق دلیل اثرات مثبت فیزیوتراپی کمر با لیزر را از این طریق توضیح می دهد.
نتایج یک تحقیق دیگر نشان داد که یک درمان کوتاه و مختصر با لیزر، سرعت حرکت میتوکندریایی را به مدت 2 ساعت در سلول های گرفته شده از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون افزایش داد. در واقع لیزرتراپی سرعت حرکت میتوکندریایی را تقریبا تا سطوح برابر با سلول های بدون سالم هم سن افزایش داد. یافته های این تحقیق تأیید می کند که لیزر درمانی پتانسیل بهبود عملکرد عصبی را در بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون و سایر بیماری های تخریب عصبی دارد. بنابراین فیزیوتراپی کمر با لیزر می تواند در بیمارانی که ریشه کمر درد عصبی یا نورولوژیک دارند بسیار موثر باشد.
در یک تحقیق دیگر بیماران مبتلا به افسردگی شدید مورد بررسی قرار گرفتند. به هر بیمار یک مصاحبه استاندارد تشخیصی، یک مقیاس درجه بندی افسردگی همیلتون (HAM-D) ، یک مقیاس رتبه بندی اضطراب همیلتون (HAM-A) و یک برنامه تأثیر مثبت و منفی (PANAS) اختصاص داده شد. سپس 26 بیمار به طور تصادفی به مدت چهار دقیقه تحت درمان های مختلف قرار گرفتند: تابش نور مادون قرمز (NIR) به پیشانی سمت، به پیشانی راست و درمان های پلاسیبو یا کنترل در همان قسمت ها. بلافاصله پس از هر درمان، PANAS تکرار شد و 2 و 4 هفته پس از درمان، هر 3 مقیاس رتبه بندی تکرار شد. 2 هفته پس از درمان، 6 نفر از 10 بیمار در مقیاس HAM-D و 7 نفر از 10 مورد در مقیاس HAM-A بهبودی داشتند.
این مطالعه امکان سنجی کوچک نشان می دهد که لیزرتراپی می تواند برای درمان افسردگی و سایر اختلالات روانپزشکی مفید باشد و از آنجایی که بسیاری از کمر دردها با افسردگی گره خورده اند، در واقع این فرایند می تواند بخشی از روتین فیزیوتراپی کمر با لیزر باشد.
فیزیوتراپی دیسک کمر با لیزر – نفوذ و اشباع بافت
کمردرد مزمن یک وضعیت کلینیکی پیچیده است که شامل سطوح مختلف بافتی است – از بافت های زیرپوستی و عضلانی گرفته تا تاندون ها و رباط های عمیق تر، از جمله دیسک بین مهره ای. اگر قرار است لیزر درمانی موثر باشد، باید به گونه ای اعمال شود که تغییرات بیوشیمیایی قابل توجهی در بافت های سطحی، متوسط و عمیق ایجاد کند. نور قرمز تا عمق تقریبی 1 سانتی متر روی پوست و بافت زیرپوستی تأثیر می گذارد. نور مادون قرمز بر ساختارهای عمیق بافت از عمق 1 تا 5 سانتی متر تأثیر می گذارد. بنابراین لیزر درمانی / نور درمانی جامع برای درمان کمردرد مزمن و به خصوص فیزیوتراپی دیسک کمر با لیزر باید شامل استفاده از هر دو طول موج قرمز و مادون قرمز باشد.
برای نفوذ عمیق بافت مورد نیاز برای فیزیوتراپی دیسک کمر با لیزر، یک لیزر مادون قرمز فوق پالس یا لیزر مادون قرمز با خروجی بالا لازم است. نتایج یک تحقیق با استفاده از یک لیزر فوق پالس، مشخص کرد که 9 ژول در سانتی متر مربع انرژی استفاده شده در نقاط مناسب در بهبود درد در فیزیوتراپی دیسک کمر با لیزر و رادیکالوپاتی موثر است. امروزه فیزیوتراپی کمر با لیزر به گونه ای انجام می شود که ژول های انرژی نور لیزر به اندازه مورد نیاز به بافت های بیمار تابانده شوند. درمان نقطه ای طب سوزنی نیز در کاهش کمردرد موثر است. در واقع تلفیق طب سوزنی با فیزیوتراپی کمر با لیزر موثرترین روش برای کاهش کمر درد در ناحیه پایین کمر است.
نتایج حاصل از فیزیوتراپی کمر با لیزر با ترکیب چندین روش لیزر تراپی به حداکثر می رسد. پزشکان متوجه شده اند که اشباع بافت در ناحیه تحتانی کمر بهترین مکان برای شروع فیزیوتراپی کمر با لیزر است. تحریک نقاط رفلکس با طب سوزنی نیز مفید است. تابش لیزر به ساختارهای لنفاوی نیز موثر است، به ویژه در صورت وجود ادم. فرکانس پالس از اهمیت بالایی برخوردار است؛ در فیزیوتراپی کمر با لیزر، به منظور تسکین تسکین درد، بهترین نتیجه در محدوده فرکانس 1 تا 100 هرتز حاصل می شود. به منظر کاهش التهاب محدوده 3000 تا 5000 هرتز بهترین نتیجه را دارد و ادم یا ورم به خوبی به 1000 هرتز پاسخ می دهد.
مدت زمانی که با بهره گیری ار فیزیوتراپی کمر با لیزر برای درمان یک منطقه درگیر در کمر لازم است، به اندازه ناحیه و توان خروجی دستگاه لیزر درمانی بستگی دارد.
مراحل درمان فیزیوتراپی کمر با لیزر
به طور معمول درمان یک بیمار مبتلا به کمردرد مزمن با بهره گیری از فیزیوتراپی کمر با لیزر شامل موارد زیر است:
1. سابقه وضعیت و معاینه فیزیکی کمر، توجه ویژه به سطح غیر طبیعی عملکرد عضلات، عصب و مفصل و همچنین سطح درد (ممکن است پزشک برای بررسی دقیق تر وضعیت نوار عصب و عضله تجویز کنید). این بررسی شامل دامنه حرکتی کمر و لگن، آزمایشات ارتوپدی کمر و لگن، رفلکس های تاندون عمیق اندام تحتانی و مقیاس Visual Analogue Scale است.
2. هدف درمان اولیه اشباع کردن منطقه اصلی درگیری است. یک انتخاب خوب استفاده از 3000 تا 5000 هرتز به مدت 5 تا 10 دقیقه با لیزر برای کمک به کاهش التهاب است. توجه داشته باشید که درمان غدد لنفاوی نزدیک به ناحیه درگیری با یک ساطع کننده لیزر 3000 هرتز با استفاده از یک عمل پمپاژ – قبل از درمان ناحیه درگیری – باعث کاهش ادم می شود.
3. هدف از درمان ثانویه کاهش درد و تحریک بهبودی در بافت عمیق کمر در سمت راست با استفاه از فیزیوتراپی کمر با لیزر است. لیزر سوپو 5 تا 50 هرتز به مدت 5 تا 10 دقیقه بهترین انتخاب برای داشتن عمیق ترین نفوذ است. این کار با تماس ثابت با فرستنده انجام می شود. توجه داشته باشید که بیماران مبتلا به کمردرد ممکن است پس از شروع لیزر درمانی احساس ناراحتی کنند، بنابراین توصیه می شود در اولین درمان و تا مشاهده دقیق پاسخ بیمار، از نیمی از دوز فوق استفاده شود.
4- سومین تکنیک که اغلب در طی یک جلسه درمانی فیزیوتراپی کمر با لیزر استفاده می شود، تحریک نقاط طب سوزنی با لیزر است. پیدا کردن این نکات به صورت دقیق به آموزش پزشک و تجربه او در طب سوزنی بستگی دارد. درمان شامل تحریک هر یک از نقاط به مدت 1 دقیقه در 1000 هرتز است.
معمولاً هر جلسه فیزوتراپی کمر با لیزر 10 تا 20 دقیقه طول می کشد. بهترین نتیجه برای فیزیوتراپی کمر با لیزر با 3 تا 4 جلسه درمان در هفته به دست خواهد آمد. حداکثر اثر فیزیوتراپی کمر با لیزر در هفته سوم یا چهارم قابل تشخیص است، اما در موارد بسیار پیچیده ممکن است به چندین ماه درمان نیاز باشد.
دقت داشت باشید که بالاتر بردن جلسات فیزیوتراپی کمر با لیزر در هفته باعث افزایش علائم درد خواهد شد. اگرچه لیزر درمانی می تواند به عنوان یک درمان مستقل نتیجه بخش باشد، اما تلفیق آن با سایر روش های درمانی مانند فیزیوتراپی، ماساژ درمانی، ورزش و کشش عملکرد بسیار بهتری خواهد داشت. فیزیوتراپی کمر با لیزر یک روش بسیار ایمن برای کاهش یا برطرف کردن کمر درد است.
کلام آخر
اثرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی متعدد فیزیوتراپی کمر با لیزر، از جمله اثرات ضد التهابی، تعدیل درد، تسریع در بهبود بافت و تعدیل سیستم ایمنی و عصبی که به آنها اشاره شد، آن را به یک روش درمانی محبوب بین متخصصان و پزشکان تبدیل کرده است.
برای فیزیوتراپی کمر با لیزر با ما تماس بگیرید