پای پرانتزی نوعی اختلال رشد است که بر استخوان ساق پا (تیبیا) تأثیر می گذارد. فیزیوتراپی پای پرانتزی یک درمان رایج است که در برخی موارد به تنهایی و گاهی اوقات به عنوان درمان مکمل برای افرادی که از این مشکل رنج می برند تجویز می شود.
پای پرانتزی در درجه اول با چرخیدن ساق پا به سمت داخل مشخص می شود که باعث می شود پا زیر زانو خم شود. بیماری پای پرانتزی می تواند روی رده های سنی زیر تأثیر بگذارد:
• نوزادان
• کودکان
• نوجوانان
اگرچه علت دقیق این بیماری ناشناخته است، اما تحقیقات نشان داده است که وقوع آن همراه است با:
• چاقی
• سطح پایین ویتامین D
• زود راه رفتن (در 8 تا 10 ماهگی یا زودتر)
پای پزانتری در نوزادان اغلب دختران سیاه پوست را تحت تأثیر قرار می دهد. در بیش از 70٪ موارد هر دو پا تحت تأثیر قرار می گیرند. هنگامی که بیماری پای پرانتزی در دوران کودکی آغاز می شود، پسران سیاه پوست بیشتر مبتلا می شوند، اما کودکان از هر نژاد و قومیتی ممکن است به پای پرانتزی در یک یا هر دو پا مبتلا شوند.
فیزیوتراپیست ها به کودکان و خانواده ها کمک می کنند تا علائم بیماری پای پرانتزی یا بلونت را در تمام مراحل کنترل کنند:
• با آموزش به کودکان برای یادگیری راه رفتن با وسایل کمکی
• با تمرینات تقویت کننده برای بهبود توانایی ایستادن و راه رفتن
بیماری پای پرانتزی چیست؟
بیماری پای پرانتزی یک اختلال رشد استخوان ساق پا (تیبیا) است و با ظاهر خمیده پا در زیر مفصل زانو مشخص می شود. در بیمارانی که به این بیماری مبتلا هستند، یک یا هر دو پا می تواند درگیر شود.
بعضی از کودکان ممکن است کوتاه شدن یکی از پاها یا چرخش یک یا هر دو پا به سمت داخل را تجربه کنند.
بیماری بلونت یا پای پرانتزی بر اساس سن در 3 گروه طبقه بندی می شود:
• شیرخوارگی (تولد تا 3 سالگی)
• کودکی (4 تا 10 سال)
• نوجوانی (11 سال به بالا)
پای پرانتزی در شیرخواران زیر 3 سالی رخ می دهد که
• زود شروع به راه رفتن کرده اند
• جثه بزرگ تری دارند
• اضافه وزن دارند
در این کودکان نوپا، استرس و فشرده سازی مکرر قسمت داخلی استخوان ساق پا باعث کند شدن “صفحه رشد” یا جلوگیری از رشد استخوان داخلی ساق پا می شود، در حالی که قسمت خارج همچنان رشد می کند. این اتفاق در نهایت باعث خمیده شدن بیش از حد استخوان در ساق پا می شود.
“صفحات رشد” از غضروف هایی تشکیل شده است که در انتهای استخوان های بلند کودک قرار دارد و باعث می شود کودک با ساختن استخوان روی استخوان، قد بلندتر شود و رشد کند.
اشکال بیماری پای پرانتزی که نوجوانان را تحت تأثیر قرار می دهد کمتر از نوع شیرخوار است و به طور معمول روی افراد زیر تأثیر می گذارد:
• نوجوانان با جثه بزرگ و اضافه وزن
• پسران بیشتر از دختران
• به خصوص پسران با کمبود ویتامین D
در این شکل بیماری اغلب استخوان های فوقانی و تحتانی پا هر دو تحت تأثیر قرار می گیرند.
علائم و نشانه های پای پرانتزی
بیماری پای پرانتزی ممکن است یک یا هر دو پا را درگیر کند. شایع ترین علامت، خم شدن استخوان از زیر زانو تا مچ پا است. این خمیدگی با رشد کودک بدتر می شود. در کودکان بزرگ تر، ممکن است علاوه بر استخوان استخوان ساق پا، استخوان ران نیز تحت تأثیر قرار بگیرد.
کودک مبتلا به بیماری پای پرانتزی ممکن است هیچ علائمی را احساس نکند، اما نوجوانان ممکن است از درد در داخل مفصل زانو و پایین در داخل پا شکایت کنند. ظاهر خمیده پاها ممکن است اولین علامت قابل توجه بیماری باشد. علاوه بر این، نحوه راه رفتن کودک متفاوت به نظر می رسد. کودک ممکن است
• لنگ بزند
• مرتباً بدون زمین خوردن تعادلش را از دست بدهد
تفاوت عمده در ماهیت و درمان این بیماری سن کودک در هنگام خم شدن و مدت زمان رشد طبیعی کودک است.
بیماری پای پرانتزی چگونه تشخیص داده می شود؟
بیماری پای پرانتزی بر این اساس تشخیص داده می شود:
• معاینه فیزیکی توسط ارتوپد اطفال و
• گرفتن عکس رادیوگرافی از پاها
پزشک با تمرکز روی پاها، بدن کودک را معاینه کرده و راه رفتن کودک را مشاهده می کند. پزشک ممکن است فاصله بین زانوهای کودک را هنگام ایستادن در حالی که پاها از مچ به پایین یکدیگر را لمس می کنند، اندازه گیری کند.
اگر فضای زیادی بین زانوها وجود داشته باشد، ممکن است لازم باشد پزشک آزمایشات بیشتری را انجام دهد.
پزشک ممکن تصاویر رادیوگرافی را درخواست کند. زیرا خمیدگی استخوان ها با وضوح بیشتری در این نوع تصاویر دیده می شود. رادیوگرافی به پزشک اجازه می دهد تا تشخیص را تأیید کند (یا رد کند) و بیماری را از 1 تا 6 درجه بندی کند. مرحله 1 خفیف ترین شکل و مرحله 6 پیشرفته ترین شکل بیماری است.
همچنین ممکن است پزشک درخواست آزمایش خون برای تعیین سطح ویتامین D در خون را داشته باشد.
فیزیوتراپی پای پرانتزی
درمان بیماری پای پرانتزی به سن کودک و مرحله بیماری بستگی دارد. اما یک فیزیوتراپیست در تمام مراحل برای کمک به بیمار لازم است.
درمان بریس همیشه در کودکان کمتر از 30 ماه و در مرحله شروع بیماری (مرحله اول) مورد توجه قرار می گیرد. بریس تجویز شده ممکن است یکی از دو نوع زیر باشد:
• HKAFO (مفصل ران-زانو-مچ پا-پا)
• KAFO (زانو-مچ پا-پا)
بریس به توزیع مجدد نیروها در صفحه رشد کمک می کند تا رشد طبیعی را تقویت کند.
فیزیوتراپیست های مجموعه کلینیک یادمان نحوه قرار دادن و برداشتن بریس و نحوه محافظت از پوست را به شما و فرزندتان آموزش می دهند.
ما همچنین به کودک شما کمک خواهیم کرد تا یاد بگیرد چگونه با بریس راه برود و تعادل برقرار کند. وسایل کمکی، مانند واکر رولی کودک یا عصا نیز ممکن است لازم باشد. ما به کودک شما خواهیم آموخت که چگونه با کمک واکر یا عصا با خیال راحت و آزادانه راه برود.
این بریس باید حدود 1 تا 2 سال پوشیده شود تا شاهد بهبودی در شکل استخوان ساق باشید، اما به طور عمده کمی بهبودی در سال اول حاصل می شود. تنظیمات بریس با رشد کودک انجام می شود. اگر در 12 ماه اول بهبودی مشاهده نشود، بریس قطع می شود و جراحی توصیه می شود.
فیزیوتراپی پای پرانتزی پس از جراحی
اگر بیماری بلانت یا پای پرانتزی پیشرفت کرده باشد و / یا اگر درمان با بریس ناموفق باشد، یا کودک بیش از تقریباً 10 سال سن داشته باشد، ممکن است جراحی لازم باشد. برای حفظ هماهنگی مناسب پا در طی مرحله بهبودی بعد از جراحی، جراح نوع دیگری از بریس را به نام فیکساتور روی پا قرار می دهد تا به مدت 8 تا 12 هفته استفاده شود.
در حالی که بدنبال جراحی در بیمارستان، یک فیزیوتراپیست به کودک شما می آموزد که چگونه با واکر یا عصا راه برود. فیزیوتراپی پای پرانتزی پس از جراحی به کودک شما می آموزد که چگونه وزن مناسب را روی پا قرار دهد (که به آن تحمل وزن می گویند).
فیزیوتراپیست همچنین به شما و فرزندتان تمرینات خاصی را آموزش می دهد تا به حفظ سلامت پا و بازیابی قدرت و حرکت مفصل کمک کنند. فیزیوتراپیست به کودک شما یاد می دهد چگونه کارهای زیر را انجام دهد:
• داخل و خارج شدن از تخت یا رختخواب
• نحوه استفاده از دستشویی
• نحوه بالا و پایین رفتن از پله ها
• نحوه سوار و خارج شدن از اتومبیل
• آماده شدن برای بازگشت به خانه
پس از ترخیص از بیمارستان، اکثر بیماران هفته ای 2 تا 3 بار در خانه یا کلینیک به فیزیوتراپیست خود مراجعه می کنند.
فیزیوتراپی پای پرانتزی در این مرحله کمک می کند:
• بافت های اطراف پا با بهبود استخوان انعطاف پذیر باقی بمانند
• قدرت عضلات حفظ شود
• کودک در انجام فعالیت های روزمره مستقل باشد
• اقدامات احتیاطی برای تحمل وزن انجام شود
• کودک فقط طبق اجازه پزشک وزن خود را بر روی پا تحمل کند
غالباً، هنگامی که جراح به کودک اجازه می دهد برای کمک به ترمیم استخوان، وزن کامل را روی پای جراحی شده قرار دهد، کودکان در انجام این کار مردد هستند (معمولاً به دلیل ترس از درد، آسیب دیدگی یا عدم اطمینان). همه این موارد طبیعی و مورد انتظار است.
البته می توانید اطمینان داشته باشید که فیزیوتراپیست با کودک شما کار خواهد کرد تا با اطمینان میزان تحمل وزن روی پای جراحی شده را افزایش دهد.
برای مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.