بیماری مزمن انسداد ریوی توانایی فرد برای تنفس را به چالش می کشد. این اختلال به سایر بیماری ها از قبیل برونشیت مزمن و آمفیزم ارتباط دارد. در این مقاله تمرینات ورزشی مخصوص بیماری مزمن انسداد ریوی را به شما آموزش میدهیم.
علائم این بیماری به شرح زیر است:
- خس خس کردن سینه
- احساس سنگینی در قفسه سینه
- تجمع مقدار زیادی مخاط در ریه ها
- تنگی نفس
با گذر زمان این علائم بدتر می شوند اما انجام دادن تمرینات مخصوص تنفس به بهبود این وضعیت کمک خواهد کرد.
ورزش منظم و حرکات مخصوص تنفس به بهبود شرایط بیمار کمک می کنند.
بیمار با انجام دادن این تمرینات به عرصه ورزش بر می گردد و انرژی بیشتری خواهد داشت.
در بخش زیر به ۵ تمرین ورزشی مخصوص افراد مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریوی اشاره شده است.
- غنچه کردن لب ها و نفس کشیدن
- تنفس هماهنگ شده
- تنفس عمیق
- محکم سرفه کردن
- تنفس دیافراگمی
طبق اظهارات پزشکان، نفس کشیدن در حالت غنچه کردن لب ها با مزایای بسیار زیادی همراه است که برخی از آنها عبارتند از:
- بهبود تنفس و کاهش تنفس دشوار
- تخلیه هوای مانده درون ریه ها
- افزایش ریلکسیشن
- کاهش تنگی نفس
بیمار باید روزی ۴ تا ۵ بار به انجام این تمرینات بپردازد.
نحوه انجام صحیح این تمرینات به شرح زیر است:
غنچه کردن لب ها و نفس کشیدن
- هنگامی که دهان بسته است باید از طریق بینی دو بار نفس عمیق کشید. لازم نیست که تنفس عمیق باشد بلکه یک تنفس عادی کافی است.
- سپس باید به غنچه کردن لب ها پرداخت.
- در این حالت باید هوای داخل ریه به آرامی و از طریق دهان تخلیه شود.
نکته: انجام دادن این نوع تنفس در فعالیت جسمانی سنگین مانند بالا رفتن از پله بسیار کمک کننده است.
تنفس هماهنگ شده
تنگی نفس باعث اضطراب فرد می شود و او نفس خود را حبس خواهد کرد.
برای پیشگیری از بروز این وضعیت بیمار باید به شکل زیر به انجام تمرینات هماهنگ شده تنفس بپردازد.
- باید قبل از شروع ورزش از طریق بینی نفس بکشید.
- با غنچه کردن لبها نفس خود را از طریق دهان بیرون بدهد.
نکته: انجام دادن این نوع تنفس در هنگام ورزش کردن یا احساس اضطراب توصیه می شود.
تنفس عمیق
نفس عمیق کشیدن از تجمع هوای مانده درون ریه و احساس تنگی نفس پیشگیری می کند.
این تمرین ورزشی به ورود هوای تازه به درون ریه کمک خواهد کرد.
برای انجام این تمرین باید به صورت زیر عمل کرد:
- باید در حالت ایستاده یا نشسته آرنج را کمی به سمت عقب کشید تا قفسه سینه باز شود.
- سپس از طریق بینی نفس عمیق کشید.
- باید حدود ۵ ثانیه نفس خود را حبس کرد.
- سپس با یک بازدم عمیق همه هوای موجود درون ریه را از بینی خارج کرد.
نکته: بهتر است این تمرین را به مدت ۱۰ دقیقه و ۳ مرتبه در روز در کنار سایر تمرینات مخصوص تنفس انجام داد.
محکم سرفه کردن
افرادی که دچار بیماری مزمن انسداد ریوی هستند مخاط به راحتی درون ریه های آنها تجمع می یابد.
محکم سرفه کردن یک نوع تمرین ورزشی مخصوص تنفس است که بدون خسته کردن بیمار به تخلیه مخاط کمک می کند.
برای انجام این تمرین باید به صورت زیر عمل کرد:
- بیمار باید در حالت مناسبی قرار بگیرد و از طریق دهان نفس عمیق بکشد.
- برای خارج کردن هوا از ریه باید عضلات شکم فعال شوند. بیمار باید تصور کند که در حال ‘ها’ کردن روی آینه است.
نکته: انجام این تمرین نباید باعث خسته شدن بیمار شود و تخلیه مخاط او را اذیت نماید.
تنفس دیافراگمی
دیافراگم یک عضله بسیار مهم است که در نفس کشیدن نقش دارد.
افراد مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریوی به جای این عضله از عضلات گردن، شانه و کمر برای تنفس استفاده می کنند.
تنفس دیافراگمی یا شکمی به بهبود عملکرد این عضله کمک خواهد کرد.
برای انجام این تمرین باید به شکل زیر عمل کرد:
- باید در حالت نشسته یا خوابیده عضلات شانه را شل کرد و یک دست را روی قفسه سینه و دست دیگر را روی شکم گذاشت.
- از طریق بینی نفس کشید به نحوی که شکم به سمت بالا حرکت کند. در صورتی که شکم بالاتر از قفسه سینه قرار بگیرد این تمرین به درستی انجام شده است.
- باید با غنچه کردن لب ها به آرامی از طریق دهان هوای داخل ریه را تخلیه کرد. این امر باعث افزایش توانایی دیافراگم برای تخلیه هوا خواهد شد.
- تکرار مداوم این تمرین ورزشی توصیه می شود.
نکته: انجام دادن این تمرین در کنار سایر تمرینات چالش بیشتری را ایجاد می کند. در صورتی که بیمار دچار هرگونه مشکلی شده باشد باید با پزشک خود مشورت نماید.
نتیجه گیری
طبق اظهارات انجمن پزشکان خانواده آمریکا، انجام دادن این تمرینات توسط افراد مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریوی به بهبود توانایی تنفس آنها کمک خواهد کرد.
بهبود کیفیت زندگی و رفع تنگی تنفس از مزایای این تمرینات محسوب می شوند.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی سرطان ریه
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی بیماری مزمن انسدادی ریه
برای معاینه و دریافت برنامه تمرینی شخصی می توانید با تماس با شماره های زیر با یکی از فیزیوتراپیست های ما یک قرار ملاقات تنظیم کنید.
با کلینیک فیزیوتراپی یادمان تماس بگیرید! 02188088541 – 02188074196
برای اطلاع از آدرس و اطلاعات تماس کلینیک فیزیوتراپی یادمان کلیک کنید